Γράφει η Δέσποινα Δαϊλιάνη
Οι διατάξεις του ΠΔ 54/2018 άρχισαν να εφαρμόζονται, το 2019, από την Κεντρική Κυβέρνηση, ενώ από 01.01.2023, οι λοιπές οντότητες της Γενικής Κυβέρνησης υποχρεούνται να εναρμονιστούν, επίσης, με τον Νόμο αυτόν.
Ο Δρ. Ηλίας Γεράκος -μέλος Ε.ΔΙ.Π. του τμήματος Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου, με ειδίκευση στη Λογιστική Δημόσιου Τομέα- θα δώσει το «παρών» στο 13ο OTS Forum, όπου θα αναλύσει την εφαρμογή του νέου Λογιστικού Πλαισίου της Γενικής Κυβέρνησης (ΠΔ 54/2018).
Η συγκεκριμένη εισήγηση θα βασιστεί στο βιβλίο «ΔΗΜΟΣΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΠΔ 54/2018», υπό την ευγενική χορηγία της εταιρείας OTS. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα εγχειρίδιο που απευθύνεται στα στελέχη των Οργανισμών, καθώς και σε σπουδαστές του κλάδου, το οποίο «χτυπάει το πρόβλημα στην ρίζα του», όπως, χαρακτηριστικά, ο ίδιος αναφέρει.
Μάλιστα, αξίζει να επισημανθεί οτι θα πραγματοποιηθεί, έως το καλοκαίρι, το πρώτο Case Study στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, βασιζόμενο στις φόρμες της OTS (ERP σύστημα). Θα αποτελείται από μία μεικτή ομάδα, με εμπλεκόμενους το Πάντειο Πανεπιστήμιο και Στελέχη της OTS, της οποίας και θα ηγείται ο Δρ. Γεράκος.
Ο κύριος Γεράκος, μας μιλάει στo Governet.gr .
Το νέο Νομοθετικό πλαίσιο κι η υιοθέτησή του από τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Ποια τα οφέλη;
Οι οντότητες της Γενικής Κυβέρνησης υποχρεούνται να εφαρμόσουν, από 01.01.2023, τον νέο Νόμο για το Δημόσιο Λογιστικό.
Πρόκειται, ουσιαστικά, για ένα Διπλογραφικό Σύστημα το οποίο στηρίζεται στο ESA (European System of Account)∙ έχει, δηλαδή, μία δομή σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογιστικού Σχεδίου κι αυτό διευκολύνει, κεντρικά, την Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει γρήγορη αποτύπωση -σε όλον τον χώρο της Ευρώπης και στη χώρα μας ξεχωριστά- για το τι είδους δαπάνες πραγματοποιούνται.
Αποτελεί σημαντικό εργαλείο για τη λήψη απόφασης της άσκησης πολιτικής. Παραδείγματος χάριν, μπορούν εύκολα, μέσα από το σύστημα αυτό, η Κυβέρνηση ή άλλα όργανα -και εν τέλει οι πολίτες- να έχουν τον έλεγχο ότι τόσο τοις % ξοδεύτηκε ή θα ξοδευτεί στην Παιδεία, στην Υγεία, στις Ένοπλες Δυνάμεις κ.ο.κ..
Από την άλλη πλευρά, δίνει τη δυνατότητα, σε οποιονδήποτε θέλει να ελέγχει τα οικονομικά στοιχεία μιας οντότητας, να μπορεί εύκολα μέσα από το ΕRP (Enterprise Resource Planning) σύστημα να αποτυπώνει τα στοιχεία και να κάνει κι άλλες συγκρίσεις. Θα μπορεί, για παράδειγμα, να καταλάβει γρήγορα τον λόγο που ένα κτήριο στοίχισε ν σε έναν οργανισμό και σε έναν άλλον οργανισμό στοίχισε 2ν. Αυτό πρέπει να δικαιολογηθεί. Είναι ένα ουσιαστικό, ελεγκτικό εργαλείο για την Κεντρική Διοίκηση. Όταν έχουμε στενότητα οικονομικών πόρων και, αυτήν τη στιγμή, η χώρα μας περνάει μια κρίση, πρέπει οι δαπάνες να ελέγχονται καλύτερα και να γίνεται μια καλύτερη αξιοποίησή τους.
Ποιος είναι ο στόχος των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων Δημόσιου τομέα (IPSAS);
Στο Δημόσιο, μέχρι τώρα, ουσιαστικά είχαμε την Ταμειακή βάση. Λειτουργούσε, βέβαια, και το Διπλογραφικό Σύστημα σε κάποιους οργανισμούς, σε άλλους πάλι όχι. Δεν μπορούσαμε, ωστόσο, να έχουμε κεντρικά μια κοινή λογιστική απεικόνιση κι αυτό δημιουργούσε τα προβλήματά του.
Με το σύστημα αυτό καταργείται μία σειρά από νόμους. Kάθε κλάδος, όπου υπήρχαν Διπλογραφικά Συστήματα, διέθετε το δικό του. Βέβαια, δεν υπήρχε κανένας λόγος, γιατί όλοι οι νόμοι είχαν τα ίδια χαρακτηριστικά, την ίδια δομή, και ασχολούμασταν με το ίδιο λογιστικό σχέδιο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με την Οδηγία της, μας κατευθύνει να βάλουμε το καινούριο σύστημα, που στηρίζεται στο ESA, και μέσα από αυτό θα έχουμε το ίδιο σύστημα πανελλαδικά.
Είναι πιο απλό. Λόγου χάρη, καταργούνται οι λογαριασμοί τάξεως. Αυτόματα, όταν κάνουμε τις εγγραφές, ο προϋπολογισμός κι ο απολογισμός δίνουν στοιχεία, γιατί έχουμε και τα ERP συστήματα. Ο τρόπος που κάνουμε όλες αυτές τις ενέργειες και μια σειρά από άλλες ενέργειες, όπως η αποτίμηση των αξιών των ακινήτων, αυτό ήρθε να καλύψει στο Δημόσιο τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα Δημοσίου, τα λεγόμενα IPSAS.
Μέχρι τώρα τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα ισχύουν, κυρίως, στον Ιδιωτικό τομέα. Τα 42 IPSAS έρχονται να καλύψουν τον Δημόσιο τομέα. Αυτό σαν γεγονός είναι σημαντικό, καθώς καλύπτει τα στελέχη των οικονομικών υπηρεσιών των Δημόσιων οντοτήτων, διότι για κάθε ενέργειά τους ξέρουν ότι θα στηρίζονται σε ένα συγκεκριμένο IPSAS κι όχι στις εμπειρίες τους ή στις κατευθύνσεις που έπαιρναν από ένα στέλεχος του Υπουργείου. Υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες. Και οι έλεγχοι θα γίνονται με τα IPSAS.
Τα IPSAS θα δώσουν, επιπρόσθετα, στα στελέχη των οικονομικών υπηρεσιών ευκαιρία εξέλιξης. Διότι κάποιος που εργάζεται στις οικονομικές υπηρεσίες, σήμερα, θα πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά και ό, τι αναφέρεται στο ΠΔ 54 και ό, τι άλλο εκτυλίσσεται από ‘δω και πέρα, θα πρέπει να γνωρίζει τα IPSAS και πώς να αποτυπώνει τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις και αναφορές.
Το ΠΔ 54/2018 στοχεύει στην αποτύπωση των χρηματικών αναφορών και καταστάσεων με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Και, μάλιστα, εισάγει νέες αναφορές χρηματοοικονομικές και καταστάσεις που όμοιες είχαμε μόνον στον Ιδιωτικό τομέα, σε πολύ μεγάλες επιχειρήσεις. Άρα, λοιπόν, μπαίνουμε σε ένα πλαίσιο πολύ σοβαρό. Και είναι μία πολύ μεγάλη ευκαιρία, γιατί σιγά σιγά θα οδηγηθούμε σε πιστοποίηση των στελεχών των οργανισμών του Δημοσίου και στη θέση των οικονομικών υπηρεσιών θα κάθονται αυτοί που είναι εξειδικευμένοι και θα γνωρίζουν τα συστήματα. Αποτελεί μια επαγγελματική ευκαιρία και για τους νέους συναδέλφους, που θα μπουν στον κλάδο. Θα σταματήσουν, παράλληλα, η πίεση και οι διαφωνίες από τις διοικήσεις.
Θα ήθελα να τονίσω ότι ένα σημείο που πρέπει να προσέξουμε είναι οι λεγόμενες Διαδικασίες. Έχουν ξεκινήσει, εδώ και μερικά χρόνια, να μπαίνουν στο Δημόσιο κάποιες καινούριες έννοιες, π.χ. η ΔΙΑΥΓΕΙΑ, η ανάληψη υποχρέωσης, το ΚΗΜΔΗΣ, το ΕΣΗΔΗΣ, όλα αυτά είναι διαδικασίες. Αυτές οι διαδικασίες, με το Προεδρικό Διάταγμα δεν καταργούνται, αντίθετα, μάλιστα, ενισχύονται.
Πρόκειται για μία μεγάλη μεταρρύθμιση, η οποία έχει αναγκαστική ισχύ. Θα έπρεπε να την είχαμε κάνει μόνοι μας κι όχι να μας το επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς θα είχαν ξεκαθαρίσει πάρα πολλά πράγματα.
Όσον αφορά στα πλεονεκτήματα της λογιστικής σε Δεδουλευμένη βάση;
Τα βασικά συστήματα λογιστικής είναι δύο: η Ταμειακή και Δεδουλεύμενη βάση.
Η Ταμειακή βάση στηρίζεται στις εισπράξεις και τα έξοδα. Τα έσοδα τα καταγράφουμε στα έσοδα και τα έξοδα τα καταγράφουμε στα έξοδα. Στον Ιδιωτικό τομέα είχαμε τα Α και Β Κατηγορίας Βιβλία (τα Α καταργήθηκαν τώρα) -και κάποιες άλλες προϋποθέσεις μέχρι κάποια ποσά, αλλά δεν είναι του παρόντος να τα αναλύσουμε. Η Δεδουλευμένη βάση (Διπλογραφικό Σύστημα) είναι αυτά που λέμε Γ Κατηγορίας Βιβλία. Η Δεδουλευμένη βάση δεν είναι τυχαίο σύστημα, είναι εφαρμοσμένα μαθηματικά.
Η Ταμειακή βάση δεν δίνει στοιχεία. Στη Δεδουλευμένη δεν ξέρουμε μόνο τι χρήματα εισηγάγαμε και πληρώσαμε. Αποκτούμε μία σειρά από στοιχεία τα οποία αποτυπώνονται στις οικονομικές καταστάσεις και πραγματοποιείται ανάλυση.
Με το καινούριο σύστημα του 54/2018 εισάγονται δύο μεγάλες τομές: το GFS (Government Finance Statistics), το οποίο είναι πολύ σημαντικό, γιατί δεν θα μας ενδιαφέρει, πλέον, μόνον να αποτυπώνουμε τις καταστάσεις. Μέσα από το GFS θα γίνεται η ανάλυση των ισολογισμών και των απολογισμών και θα λαμβάνονται οι αποφάσεις με έναν επιστημονικό τρόπο.
Η ίδια η βάση του ΠΔ 54/2018 εισάγει νέα εργαλεία σε επιστημονική βάση και αναπτύσσει τον κλάδο αυτόν. Μην ξεχνάμε ότι το Δημόσιο απορροφά τεράστια χρήματα κι όχι μόνον αυτό, αλλά επηρεάζει και την οικονομία της χώρας.
Περισσότερα στον σύνδεσμο: http://pd54.gr/
